Voor de Week van de Palliatieve Zorg spraken we met de palliatieve verpleegkundigen van Liberein: Danny, Ineke, Anneke en Wendy. Vier collega’s die zich dagelijks inzetten om cliënten en hun naasten te ondersteunen in een belangrijke fase van het leven: de fase van palliatieve zorg. Palliatieve zorg klinkt heel zwaar, maar moet je zien als de periode van wonen en leven in het verpleeghuis tot aan het overlijden.
We spraken met onze palliatieve verpleegkundigen Danny, Ineke, Anneke en Wendy over hun werk, het Vijf Fasen-project en hoe zij palliatieve zorg tot een ‘gewoon gespreksondewerp’ willen maken.
Palliatieve zorg in de praktijk
“Wij worden op dit moment vaak ingeschakeld in de laatste fase,” vertelt Wendy. “Maar eigenlijk zijn we er voor veel meer. Voor cliënten, hun familie én voor de teams. Soms coachen we collega’s, soms zijn we een luisterend oor voor naasten en we brengen advies uit aan de medische vakgroep. Ons doel is altijd: ondersteuning bieden waar dat nodig is.”
Om die zorg gestructureerd vorm te geven, werkt Liberein met het Vijf Fasen-project. Anneke legt uit: “Dat helpt ons om vanaf het moment dat iemand bij ons komt wonen al goed in beeld te brengen wat iemand nodig heeft. De vijf fasen zijn: opname, palliatieve fase, comfortfase, stervensfase en nazorg. Door dit met familie te bespreken, kun je samen vooruitkijken. Wat kan er gebeuren? Wat zijn de wensen? Hoe nemen we iedereen stap voor stap mee in de achteruitgang? Zo blijft de regie zoveel mogelijk bij de cliënt en de familie.”
Ineke vult aan: “Veel mensen denken nog steeds dat palliatieve zorg betekent dat je snel komt te overlijden. Maar palliatief betekent vooral dat je een ongeneeslijke aandoening hebt en niet meer beter wordt. Dat wil niet zeggen dat je uitbehandeld bent. Samen met de medische vakgroep kijken we wat er nog mogelijk is: hoe wil je leven, wat geeft kwaliteit? Het project geeft meer structuur aan die manier van werken.”
Ook Danny benadrukt dat palliatieve zorg veel breder is dan de laatste dagen. “Wij denken mee over kwaliteit van leven én de kwaliteit van sterven. Dat gaat over praktische dingen zoals hulpmiddelen, houding, eten en drinken of slikproblemen, maar ook over wensen en behoeften op sociaal, psychisch en spiritueel vlak. We kijken niet alleen naar de cliënt, maar ook naar de naasten. Met het Vijf Fasen-project willen we cliënten vanaf het begin goed in beeld hebben. Hoe eerder we in gesprek gaan, hoe beter we kunnen aansluiten.”
Vooruitkijken en wensen
Het ideaalbeeld? Wendy weet het meteen: “Het mooiste zou zijn als er al vóórdat iemand naar het verpleeghuis verhuist gesprekken plaatsvinden. Over wensen, verwachtingen, wat iemand belangrijk vindt. Dan kunnen we bij opname meteen verder bouwen.”
Liberein in vergelijking met anderen
Wat merken de vier aan palliatieve zorg bij Liberein, ten opzichte van andere organisaties? Anneke: “Binnen Liberein wordt palliatieve zorg echt serieus genomen. Het is hier een functie, geen taak die je er ‘bij’ doet. Dat zien we niet overal. Het Netwerk Palliatieve Zorg Twente erkent dat ook: Liberein loopt hierin voorop.”
Wendy knikt: “De meerwaarde zit in drie dingen: scholing van medewerkers, coaching van teams en directe ondersteuning van cliënten en families. En misschien wel het belangrijkste: palliatieve zorg wordt hier niet alleen gezien als de laatste dagen, maar als iets wat hoort bij het hele verblijf in het verpleeghuis.”
Ineke besluit: “We willen dat het normaal wordt om te praten over sterven en afscheid. Geen taboe, maar gewoon een onderdeel van het leven. Want juist dan kunnen we echt bijdragen aan kwaliteit van leven én kwaliteit van sterven.”