In de laatste editie van ons magazine de Omslag vertelt Michelle Nijdam - Clustermanager Zorg - over het goede gesprek bij Liberein. Ze beschrijft hoe de zogenaamde ‘Schijf van Vijf’ een belangrijke rol speelt in de zelfredzaamheid van cliënten. Hoe we daarin (techno)logische hulpmiddelen inzetten? En wat precies de impact is van het goede gesprek? Lees hier het vervolg van Michelle’s verhaal.
Een goed gesprek hangt samen met écht luisteren. Een flinke dosis nieuwsgierigheid is daarbij onmisbaar, vindt Michelle. “Wie is de mens achter de cliënt, wat vindt diegene belangrijk? Misschien was iemand voorheen ontzettend sportief of keek diegene erg uit naar het wekelijkse visje op de markt. Door te kijken naar iemands persoonlijke wensen en door de kleine dingen mogelijk te maken, zie je mensen opbloeien. Andersom heeft dat weer een positief effect op onze collega’s.” Het vraagt ook iets van de omgeving. “We moeten het gesprek met naasten, mantelzorgers en vrijwilligers voeren. Zoals je in de afbeelding kunt zien, kijken we bij hen vooral naar wat zij voor de cliënt kunnen betekenen. Er is veel mogelijk en samen kunnen we ontdekken wat het beste werkt.”
Hoe technologie kan helpen
De eerste stap binnen de schijf van vijf is kijken wat iemand zelf kan. (Techno)logische hulpmiddelen vormen daarna een steeds grotere rol in het vergroten van zelfstandigheid. Michelle vertelt over een cliënt die thuis woont, met dochters die op afstand betrokken zijn. “Op papier zag het er allemaal goed uit. Meneer vertelde dat hij nog vaak naar de sauna ging en zijn dag zelfstandig invulde, maar vanuit de huisarts en POH kwamen er andere signalen. Het dagritme klopte niet en medicatie werd vergeten." Tijdens het eerste gesprek gaven de man en zijn dochter aan geen technologie in huis te willen. Ze wilden liever fysieke contactmomenten. “We hebben toen bewust even een pas op de plaats gemaakt”, vertelt Michelle. “Dat is óók onderdeel van het goede gesprek.” Een tijdje later ging het wijkteam opnieuw in gesprek. Dit keer met resultaat. Er werd een medicatiedispenser ingezet en later ook een BBrain-agendaklok. De zorg hielp bij het opstarten en de dochter was erbij. “Het verschil was enorm. Meneer kreeg meer grip op zijn dag, voelde zich minder afhankelijk. Zijn dochters konden op afstand meekijken. Dat is pure winst.”
Ruimte voor leren en schakelen
Michelle ziet dat het proces tijd nodig heeft. “En dat is ook niet zo gek. Het vraagt om flexibiliteit en aanpassingsvermogen bij alle betrokken partijen. Gun elkaar dat. En voer het gesprek niet één keer, maar steeds opnieuw. Verder zijn er een aantal punten voor collega’s, waarvan we weten dat het van beide kanten als positief wordt ervaren.”
- Durf het gesprek open in te gaan. Niet met het idee ‘wij weten wat goed is’, maar met de vraag ‘wat wil de cliënt?’
- Leer iemand kennen. Bezoek - in het geval van extramurale zorg - iemands thuis, vraag naar hobby’s, leefstijl, rituelen. Dat helpt om echt aan te sluiten.
- Parkeer je eigen normen en waarden. Plak die niet op de ander. Het gaat om diens leven.
- Verwacht geen grote antwoorden. Kleine wensen kunnen een groot verschil maken.
- Bespreek risico’s eerlijk en gelijkwaardig. In de meeste gevallen beslist de cliënt. Dat moeten we respecteren.
Samen verder
“Ja, er zijn uitdagingen in de zorg ,” besluit Michelle. “Maar als we blijven praten over wat er niet meer kan, komen we niet verder. Laten we vertrekken vanuit visie. In principe zit niemand te wachten op zorg. Mensen willen zelf hun leven leiden, met ondersteuning als het nodig is. Dat vraagt om luisteren, samenwerken en het goede gesprek. Niet één keer. Maar telkens opnieuw.”